بررسی و ارزیابی رتبه بندی وبومتریکس دانشگاه های علوم پزشکی کشور

نظام رتبه‌بندی وبومتریکس به ارزیابی حضور پژوهشی و آموزشی دانشگاه‌ها در وب از طریق وب سایت‌های دانشگاهی می‌پردازد. براین اساس وب سایت دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی براساس ۳ شاخص تعداد ارجاع یا لینک‌های برقرار شده از سایر سایت‌ها به سایت دانشگاه با وزن ۵۰ درص

 

قبل از اجرای مداخله ما، رتبه‌بندی دانشگاه‌های پزشکی بر اساس نتایج رتبه‌بندی Webometrics ژانویه ۲۰۱۵ مورد ارزیابی قرار گرفت. سه تا از دانشگاه های علوم پزشکی کشور به نام های تهران، شیراز و اصفهان به ترتیب در رتبه های اول، دوم و سوم قرار گرفتند. بقیه دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور که رتبه‌های چهارم تا 30 را کسب کرده‌اند، بر اساس رتبه‌هایشان نوشته می‌شود: شهید بهشتی، مشهد، تبریز، کرمان، اردبیل، زنجان، کرمانشاه، همدان، یزد، اراک، مازندران، بیرجند، ایران، گلستان، ارومیه، کاشان

پس از مداخلات، رتبه بندی Webometrics در جولای 2015 نتایج زیر را نشان داده است. تهران رتبه اول با شهید بهشتی رتبه دوم و شیراز در رتبه سوم. 16 دانشگاه زیر بهبودهایی را در رتبه بندی Webometrics خود نشان داده اند. زاهدان، کردستان، بابل، ایران، بهزیستی و توانبخشی، گی لان، بقیه الله، شهرکرد، یزد، شهید بهشتی، بیرجند، کاشان، ارومیه، تهران، قزوین و مازندران به ترتیب با دانشگاه علوم پزشکی زاهدان افزایش قابل توجهی کسب کردند.

در نتایج رتبه بندی Webometrics ژانویه 2016، مجدداً 3 دانشگاه علوم پزشکی تهران، شهید بهشتی و شیراز بالاترین نتایج را کسب کردند و 21 دانشگاه زیر رتبه های بهبود یافته را نشان دادند. بوشهر، جندی شاپور (اهواز)، قزوین، بابل، شهرکرد، زاهدان، اجتماعی

 

بهزیستی و توانبخشی، بقیه الله، گلستان، تبریز، کاشان، مازندران، همدان، گیلان، اراک، ایران، کرمانشاه، کرمان، ارومیه، زنجان و شهید بهشتی و 9 دانشگاه علوم پزشکی یزد، تهران، مشهد، بیرجند، کردستان، اردبیل، اصفهان، اردبیل، اصفهان، نزولی نشان دادند. به نتایج رتبه بندی Webometrics در سال 2015 آنها. تقریباً 70 درصد از این دانشگاه ها رتبه خود را بهبود بخشیده اند در حالی که 30 درصد روند نزولی داشته اند.

 

بنابراین در سال گذشته 21 تا 72 درصد دانشگاه‌های علوم پزشکی رتبه‌های خود را افزایش داده‌اند در حالی که 9 تا 30 درصد از این دانشگاه‌های علوم پزشکی در رتبه‌بندی خود دچار افت شده‌اند.

رتبه بندی وبومتریک پس از مداخله نشان داد که دانشگاه علوم پزشکی تهران بالاترین رتبه و پس از آن شهید بهشتی و دانشگاه علوم پزشکی شیراز رتبه سوم و علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، علوم پزشکی زاهدان و علوم پزشکی شهرکرد پایین‌ترین رتبه‌ها را کسب کرده‌اند.

 

حضور فعال دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی در فضای مجازی و انتشار یافته‌ها از این طریق، نشان‌دهنده عملکرد آن‌ها و معیاری برای سنجش توسعه است. ارزیابی مستمر این وب‌سایت‌ها برای آگاهی از میزان اهمیت آن‌ها و دستیابی به اهداف مورد نظرشان ضروری است.

ارزیابی وب‌سایت‌های دانشگاه‌ها و مراکز جستجوی کشور بر اساس شاخص‌های وب، مزیتی را به همراه داشته است. وضعیت کنونی و عملکرد دانشگاه ها در زمینه محیط وب مورد توجه سیاستگذاران قرار گرفته است و از سوی دیگر، روسای و مدیران این سازمان ها با تمام توان تلاش می کنند تا نیازهای مجدد لازم را برای دانشگاه و مرکز تحقیقاتی خود مطابق با استانداردهای بین المللی فراهم کنند تا بتوانند در محیط وب فعال باقی بمانند و اعتبار و اعتبار بهتری را در این جهت مطالعه به دست آورند. رتبه بندی Webometrics دانشگاه های علوم پزشکی شهرستان انجام شده است.

 

 

در نتایج رتبه بندی وبومتریکس 2016، 21 تا 70 درصد از دانشگاه های علوم پزشکی کشور پس از مداخلات افزایش رتبه داشته اند و 9 تا 30 درصد روند نزولی در رتبه بندی خود داشته اند و بر این اساس دانشگاه علوم پزشکی تهران بالاترین رتبه و پس از آن دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی رتبه سوم را کسب کرده است. دانشگاه هایی که پس از مداخله کمترین رتبه را کسب کردند عبارتند از: به ترتیب دانشگاه علوم پزشکی جون دیشاپور اهواز، زاهدان و شهرکرد. البته یکی از دلایل این نوسان منفی را می‌توان به تغییر روش محاسبه شاخص اکسلنس و دلایل دیگر را می‌توان به تاثیر تحریم‌هایی که کشور در سال‌های اخیر با آن دست به گریبان بوده، نسبت داد، اما مهم‌ترین دلیل آن عدم دید بالا و به‌عنوان هسته اصلی وجود دانشگاهی دانشگاه محسوب می‌شود.

 

برای اینکه دانشگاه ها به وب سایت های خود در معرض دید بالایی قرار گیرند، موارد زیر باید در نظر گرفته شوند. تعداد صفحات، زبان، به روز رسانی سریع و اطلاعات سیستماتیک، محتوای غنی، اطلاعات متنوع و مفید، ناوبری ساده، دامنه جهانی، مجلات الکترونیکی (ها) و مقالات متن کامل به طوری که پیوندهای سایر وب سایت ها و ارائه اتحادیه Cat-alog و کاتالوگ عمومی دسترسی آنلاین مجددا دریافت می شود. این نتیجه با نتیجه دانش و همکاران مطابقت دارد. مدیران و طراحان وب سایت های مورد مطالعه باید عوامل جذب لینک در یک وب سایت را برنامه ریزی و شناسایی کنند تا کیفیت و محتوای وب سایت های مربوطه خود را بهبود بخشند. با این حال، موفقیت نهایی یک وب سایت به عواملی مانند کیفیت، اندازه، زبان، مدت زمان وب سایت و سایر عوامل مرتبط بستگی دارد و به یک یا دو عامل محدود نمی شود تا تنها دلایل موفقیت یک وب سایت در نظر گرفته شود

 

گزارش رتبه‌بندی دانشگاه‌های جهان در سال 2015 که توسط پایگاه اطلاعات علمی (SID) منتشر شده است، در این بازه زمانی خاص، تعداد دانشگاه‌هایی که رتبه 500 و بالاتر را کسب کرده‌اند، رتبه ثابتی را حفظ کرده‌اند در حالی که برای دانشگاه‌هایی که رتبه 1000 را کسب کرده‌اند، تنها 3 دانشگاه افزایش رتبه را نشان داده‌اند (116). با کمی تلاش، هم دانشگاه علوم پزشکی شیراز و هم دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی احتمالاً در بین 1000 دانشگاه برتر (مرکز علم سنجی 2016) قرار خواهند گرفت. در این بازه زمانی برخی از دانشگاه ها از جمله; زاهدان، بابل، ایران، کردستان و شیراز 25 درصد رشد داشته اند.

 

نتایج رتبه‌بندی لیدن در سال ۲۰۱۵ بر اساس داده‌های کتاب‌شناختی پایگاه داده وب آو ساینس، ۱۳ دانشگاه ایرانی را در بین ۷۵۰ دانشگاه برتر جهان که بیشترین تعداد انتشارات علمی را دارند، قرار داده است. در نتایج رتبه‌بندی سال 1392 تنها 5 دانشگاه ایران در فهرست قرار گرفته‌اند و در سال 1393 نیز 7 دانشگاه دیگر در رتبه‌بندی قرار گرفته‌اند و در رتبه‌بندی سال‌های 1394 و 1395 با احتساب دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و دانشگاه علوم پزشکی اصفهان به تعداد کل دانشگاه‌های علوم پزشکی اصفهان رسیده است. 14 . همچنین در تحقیقی که بر روی وب‌سایت‌های 15 دانشگاه انجام شده، بیان شده است که وب‌سایت‌های دانشگاهی ایران از نظر تأثیرگذاری، به دلیل محدودیت زبانی، مخاطبان کمتری را به خود جلب کرده‌اند. وب سایت های خاورمیانه آمیخته ای از زبان های مختلف مانند فارسی، عربی، کردی، ترکی و عبری هستند. از این رو، پیاده‌سازی وب‌سایت biling-gual در هر دانشگاه علوم پزشکی از اهمیت بالایی برخوردار است که یکی از راهکارهای پیشنهادی ذکر شده در این مطالعه است. برخی از وب‌سایت‌های دانشگاه‌های علوم پزشکی، زبان‌های انگلیسی و فارسی را در اختیار مخاطبان خود قرار می‌دهند. در مطالعه "اثربخشی پورتال دولتی: ملاحظات مدیریتی برای طراحی و توسعه" تلاش شد تا چارچوبی جامع برای مدیریت وب سایت با در نظر گرفتن رعایت دقیق طراحی وب سایت و برنامه نویسی رایانه ای ایجاد شود.

 

علاوه بر این، بر اساس این مطالعه، ملاحظات مدیریت نقش حیاتی در طراحی وب داشت. بحث در مورد طراحی وب سایت دانشگاه یکی از موارد مهمی است که باید مورد توجه قرار گیرد. عدم وجود وب سایت های دانشگاهی باعث سردرگمی می شود و جامعه دانشگاهی را از اطلاعات علمی محروم می کند. روند SID در این اطلاعات تجاری دیوانه وار می تواند برای جامعه دانشگاهی کشور مفید باشد

 

با بررسی دقیق تحقیقات، وجود چنین وب سایت هایی می تواند نقشی حیاتی در جامعه دانشگاهی ایفا کند. بدون شک ایده طراحی و راه اندازی چنین وب سایتی بدون اطلاع از اصول و استانداردها مشکل ساز و غیر ممکن خواهد بود. از سوی دیگر، با توجه به حساسیت اعضای هیئت علمی در دستیابی به اطلاعات علمی مورد نظر در کمترین زمان ممکن، می‌توان به این نتیجه رسید که ارائه یک وب‌سایت منظم از نظر جلوه‌های بصری و استراتژی‌های جستجوی سیستماتیک و در عین حال ثابت، یک اصل انکارناپذیر است که می‌تواند جریان اطلاعات به کاربران را در جهت مثبت به میزان قابل توجهی تغییر دهد. علاوه بر این، بهبود در رتبه‌بندی وب‌سایت‌های دانشگاه بر اساس معیارهای افزایش رتبه در موتورهای جستجوی مختلف به‌ویژه موتور جستجوی Google می‌تواند محقق شود.

 

محدودیت این مطالعه در بسیاری از موارد است. برخی از دانشگاه ها این دامنه وب را تغییر داده اند، اما قدیمی ترها را حفظ کرده اند یا حتی با دو دامنه سازماندهی شده اند. این اقدامات باعث کاهش دید و رتبه وب شد.